Szkoła Podstawowa nr 2 im. Józefiny i Emila Mików
w Lipnicy Wielkiej

Wielkanoc

Kategoria:

Wielkanoc 010Uroczystość z okazji Świąt Wielkanocnych odbyła się 13 kwietnia 2017r.w Domu Ludowym. Scena na ten moment była odświętnie udekorowana przez p. Lucynę Fitak. W centralnym miejscu stał przystrojony stół wielkanocny, a obok niego ogromny wielkanocny koszyk. Wokół rozwieszono ilustracje symbolizujące święta. Przedstawienie z okazji Świąt Wielkanocnych przegotowały dzieci z klasy pierwszej i 0„a” pod kierunkiem pani Krystyny Kuligi i pani Lucyny Fitak.

Celem przedstawienia było przybliżenie zwyczajów i tradycji wielkanocnych. Mali aktorzy ubrani w stroje orawskie, zaprezentowali przygotowane i wyćwiczone dużo wcześniej wiersze i piosenki związane ze Świętami Wielkiejnocy. Przybliżyli również publiczności tradycje i zwyczaje związane z tymi świętami. Była okazja dowiedzieć się że:

- Niedziela Zmartwychwstania i poprzedzający ją Wielki Tydzień obchodzone są na pamiątkę śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa? Od II stulecia obchodzimy ją w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Wielkanoc to najważniejsze i jedno z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich.

- Święta Wielkanocne poprzedza Niedziela Palmowa, w tym dniu dokonywało się poświęcenia wlasnoręcznie wykonanych palm z gałązęk bazi przyozdobionych kwiatami z bibuły.

- Święta Wielkanocne poprzedza Wielki Tydzień. W Wielki Czwartek od samego rana w domach robione były wypieki. Wypiekane były baranki, chleb, a na końcu pyszne smakołyki – babki wielkanocne i kruche mazurki.

- W Wielki Piątek obowiązuje ścisły post. W tym dniu z kolei pachniało chlebem i śledziami. Szorowano wiklinowe kosze i mały koszyk na święconkę. Rozchodził się też mocny zapach tartego chrzanu, przygotowywano wędliny i mięsa.

- W Wielką Sobotę główną rolę odgrywała święconka. Tego dnia przygotowywano także pisanki. To co wkładano do koszyka miało swoją symbolikę; w tradycji chrześcijańskiej chleb jest najważniejszym z symboli, ponieważ przedstawia ciało Chrystusa. Chleb zawsze gwarantował pomyślność i dobrobyt. Jeżeli gospodarze piekli na Wielkanoc wiele odmian chleba, do koszyka wkładali po kromce każdej z nich. W całości święcono specjalny chlebek – paschę.

Jajko jest znakiem nowego życia. Przypomina nam, że Chrystus zmartwychwstał. Według ludowych wierzeń jajko posiada moc przeciwdziałania wszystkiemu, co złe, a święcone chroni przed ogniem, zapewnia zdrowie, bezpieczeństwo i obfitość dóbr. Podczas śniadania wielkanocnego dzielimy się święconym jajkiem na znak zdrowia i szczęścia całej rodziny.

Zwyczaj malowania jajek na Wielkanoc wywodzi się ze starych tradycji. Zdobieniem jajek zajmowały się tylko kobiety. Robiły pisanki, rysowanki, wydrapywanki lub oklejanki.

Ser jest w sensie pozytywnym symbolem zależności między człowiekiem a siłami przyrody. Jako że pochodzi od krów, owiec i kóz, ma zapewnić rozwój stada zwierząt domowych.

Obecność wędliny w koszyku zapewnia płodność i zdrowie. Jest symbolem dostatku, bo nie każdy kiedyś mógł sobie na nią pozwolić. Od XIX wieku do koszyka wkłada się tradycyjną polską kiełbasę.

Chrzan obrazuje ludzką siłę. Wspomaga skuteczność innych święconych pokarmów.

Sól chroni jedzenie przed zepsuciem. Poświecona ma chronić przed złem i zepsuciem nasze dusze.

Do święconki ciasto powinno się wkładać jako ostatnie. Symbolizuje ono umiejętności i doskonałość. Najczęściej jest to wielkanocna baba. Należy pamiętać, że nie może być to produkt kupiony, ale własnoręcznie upieczony. Osoba, która wkłada ciasto do pieca, przez cały czas pieczenia nie może usiąść, bo ciasto mogłoby opaść i wyszedłby zakalec.

- Niedziela Wielkanocna jest radosnym, długo oczekiwanym dniem, który spędza się w rodzinnym gronie. Dzień ten rozpoczyna poranna Msza święta zwana Rezurekcją, którą poprzedza uroczysta procesja z Najświętszym Sakramentem wokół kościoła. Po Mszy spożywa się świąteczne śniadanie, w trakcie którego członkowie rodziny składają sobie życzenia, dzieląc się święconym jajkiem. Wśród smakołyków na świątecznym stole nie może zabraknąć wielkanocnych baranków  upieczonych z ciasta oraz wielkanocnych bab i mazurków.

- Lany Poniedziałek – Woda życia wypłynęła z boku Jazusa Chrystusa w Wielki Piątek, choć dopiero Wielkanoc ujawnia w pełni jej moc oczyszczania i wspomagania odradzającego się życia. Jak żartobliwie określano lany poniedziałek, nikomu nie mógł ujść na sucho. Wśród pisków, krzyków, szamotaniny i śmiechu najchętniej urządzano dyngus ładnym i lubianym pannom.

Występ był wzbogacony odpowiednim podkładem muzycznym, a na zakończenie jak stary obyczaj każe, dyngusiarze pokropili wszystkich wodą. Najmłodsi uczniowie i przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego złożyli życzenia wielkanocne i cała sala radośnie zaśpiewała  „Bóg nie umarł, Jezus żyje”.

W taki to sposób wprowadziliśmy wszystkich w świąteczny nastrój.

Klasa I

Wielkanoc 015